Thực hiện Nghị quyết số 1656/NQ-UBTVQH15 của UBTVQH về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của thành phố Hà Nội năm 2025, xã Trần Phú được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của các xã Hoàng Văn Thụ, Hữu Văn, Mỹ Lương, Trần Phú, một phần của xã Tân Tiến huyện Chương Mỹ và phần còn lại của xã Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức).
Trần Phú tổ chức thành công Lễ công bố các quyết định của Thành phố về công tác nhân sự tại xã.
Xã Trần Phú vinh dự được mang tên Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng Sản Việt Nam( đó là Tổng Bí Thư Trần Phú 1904-1931). Việc lấy tên đơn vị hành chính mới là Trần Phú dễ nhận diện, ngắn gọn, dễ đọc, dễ nhớ, bảo đảm tính hệ thống, khoa học; bảo đảm nguyên tắc ưu tiên sử dụng một trong các tên gọi của các đơn vị hành chính (ĐVHC) trước khi sáp nhập để đặt tên cho ĐVHC hình thành mới, hạn chế tối đa tác động ảnh hưởng tới người dân, doanh nghiệp do phải chuyển đổi giấy tờ, chỉ dẫn địa lý. Về vị trí địa lý, Xã Trần Phú nằm ở phía tây thành phố Hà Nội, cách trung tâm Thành Phố 32 km phía Tây tiếp giáp với Tỉnh Phú Thọ, phía Nam giáp xã Phúc Sơn; Phía Bắc giáp xã Xuân Mai và xã Phú Nghĩa, Phía Đông giáp xã Quảng Bị và xã Hoà Phú. Tổng diện tích tự nhiên của xã là 44,36 km2; dân số với 47.528 người. Xã giữ vai trò là vùng tiếp nối giữa khu đô thị hóa ven đô Hà Nội với khu vực sản xuất nông nghiệp, làng nghề và không gian sinh thái truyền thống, và đây cũng là địa bàn duy nhất (của huyện Chương Mỹ cũ) có đồng bào dân tộc thiểu số (Dân tộc Mường) sinh sống tại thôn Đồng Ké. Trần Phú nằm gần trục tỉnh lộ 419 và các tuyến đường liên xã kết nối trực tiếp ra quốc lộ 6 và đường Hồ Chí Minh, có điều kiện thuận lợi cho vận chuyển nông sản, giao thương hàng hóa, hình thành điểm trung chuyển và dịch vụ hậu cần nông nghiệp. Với vai trò là địa bàn sản xuất, kết nối và chuyển tiếp, xã Trần Phú có tiềm năng trở thành vùng lõi của hành lang kinh tế nông nghiệp phía Tây Nam Thủ đô, đóng góp quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sống, phát triển cân bằng và bền vững cho vùng ven Hà Nội. Trước khi sắp xếp đơn vị hành chính, các xã như Mỹ Lương, Hữu Văn, Hoàng Văn Thụ vốn có truyền thống sản xuất nông nghiệp: trồng lúa, cây hoa màu, chăn nuôi giữ vai trò chủ lực. Tuy nhiên, một số khu vực như Tân Tiến, Trần Phú đang phát triển ngành nghề tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ nhỏ, tạo thêm thu nhập cho người dân. Cộng đồng dân cư tại xã Trần Phú duy trì nhiều lễ hội truyền thống và hoạt động tín ngưỡng, phản ánh đời sống tâm linh phong phú như: Lễ hội đình làng tổ chức hàng năm tại các thôn, nhằm tưởng nhớ các vị Thành hoàng làng và cầu mong mùa màng bội thu; lễ hội chùa thu hút đông đảo phật tử và du khách tham gia các hoạt động cầu an, cầu phúc. Trên địa bàn xã có một số di tích văn hóa - tâm linh tiêu biểu, phản ánh lịch sử lâu đời và tín ngưỡng nông thôn truyền thống như: đình Trung Tiến (hay đình Sẽ Trung) là đình làng cổ, kiến trúc theo chữ "đinh" với các khu chính như Đại bái, Hậu cung; giữ nhiều hiện vật quý, đình Trung Tiến là nơi tổ chức lễ hội đình làng đặc sắc như rước kiệu, hát đối; chùa cổ Hoàn Phúc lưu giữ tượng La Hán bằng đá ong và cổ vật như trống đồng Miếu Môn - dấu tích từ thời Hai Bà Trưng, Ô Mã Nhi.
Đình làng xã Trần Phú lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống.
Về giáo dục, xã Trần Phú có mạng lưới hệ thống trường học từ mầm non đến trung học cơ sở phong phú và đa dạng, đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh trên địa bàn. Một số trường học tiêu biểu trên địa bàn như: Trường Mầm non Trần Phú; Trường Tiểu học Trần Phú A, Trường Tiểu học Trần Phú B, Trường Tiểu học Mỹ Lương; Trường THCS Trần Phú. Đây cũng là nền tảng vững chắc để xã Trần Phú tiếp tục phát triển giáo dục theo hướng hiện đại, đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng cao của người dân. Bên cạnh đó, xã Trần Phú xây dựng kế hoạch phát triển giáo dục dài hạn, tập trung vào việc nâng cao chất lượng dạy và học, phát triển kỹ năng mềm cho học sinh và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, nhằm đáp ứng yêu cầu của nền giáo dục hiện đại. Về y tế, trạm y tế xã Trần Phú với trang thiết bị đồng bộ và đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn tốt đang triển khai đầy đủ các dịch vụ y tế cơ bản.
Một số hình ảnh đẹp trên các tuyến đường tại quê hương Trần Phú.
Với tinh thần, trách nhiệm cao, trong quá trình vận hành thử nghiệm những ngày cuối tháng 6 và chính đi vào hoạt động từ 1/7/2025 mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, xã Trần Phú đã tập trung thực hiện với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, trách nhiệm, đảm bảo thực hiện đúng các nguyên tắc phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền.Thực hiện phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", gần dân, phục vụ nhân dân. Qua đó bảo đảm hoạt động của các đơn vị hành chính mới được thành lập diễn ra liên tục, thông suốt, không bị gián đoạn, không để xảy ra khoảng trống về tổ chức, cán bộ và các nhiệm vụ quản lý Nhà nước.
Bác Lê Văn Tuyết sinh sống tại thôn Thướp (xã Trần Phú cũ), mong chờ những tin vui của xã Trần Phú trong kỷ nguyên mới.
Bác Nguyễn Văn Thu(Chủ tịch Hội cựu chiến binh xã Hoàng văn Thụ cũ), tự nguyện nghỉ theo chế độ bày tỏ niềm tin rằng cựu chiến binh xã Trần Phú sẽ tiếp tục chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách của nhà nước, quy định tại địa phương và chúc cho Hội cựu chiến binh sẽ tiếp tục là lực lượng gương mẫu, cống hiến cho quê hương từng ngày đổi mới.
Trong quá trình hoạt động với nhiều thuận lợi và thách thức đan xen nhưng tin tưởng rằng, với chức trách, nhiệm vụ được giao, tinh thần đoàn kết, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự đồng lòng của người dân trong thời gian tới, xã Trần Phú sẽ tiếp tục phát huy truyền thống quê hương anh hùng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao./.
Hồng Đào